ਦਿੱਲੀ : ਫਰਜ਼ੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ KYC ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ 5 ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਨਿਯਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ 9 ਸਿਮ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ, ਅਸਾਮ ਸਮੇਤ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜ ਦੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ 6 ਸਿਮ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਕੇਵਾਈਸੀ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਡਿਜੀਟਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲੀ ਵੈਰੀਫਾਈਡ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਫੜੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਜਾਅਲੀ ਆਈਡੀ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਸਦੀਕ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ KYC ਵਿਧੀ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।’
ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਯੂਨਿਟ (AI & DIU) ਵਿੰਗ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿੰਗ ਨੈਸ਼ਨਲ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਵੇਂ ਕੇਵਾਈਸੀ ਨਿਯਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। KYC ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ, DoT ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫਰਾਡ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ (TAF-COP) ਪੋਰਟਲ ਪੈਨ-ਇੰਡੀਆ ਲਈ ਟੈਲੀਕਾਮ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੋਰਟਲ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕੇਰਲ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਅਲੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟੈਲੀਕਾਮ ਸਿਮ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ (TSSV) ਲਈ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵੀ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। TSSV ਨੂੰ ਮੇਵਾਤ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। TSSV ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ, ਸਰਕਾਰ ਜਾਅਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦਸੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ
ਸਤੰਬਰ 2021 ਨੂੰ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਆਧਾਰ ਆਧਾਰਿਤ ਈ-ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ 7 ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਵਾਈਸੀ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਉਸੇ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਅਗਲਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ 97% ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਵੈਰੀਫਾਈਡ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਪਤਾ ਕਰੋ ਕਿ 30 ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਸਿਮ ਐਕਟੀਵੇਟ ਹੋਏ ਹਨ
ਟੈਲੀਕਾਮ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੁਆਰਾ ਫਰਾਡ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਐਂਡ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ (TAFCOP) ਲਈ ਟੈਲੀਕਾਮ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਸਿਮ ਐਕਟੀਵੇਟ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਲਈ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪੋਰਟਲ tafcop.dgtelecom.gov.in ਵੀ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਾਰੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਦਾ ਡੇਟਾਬੇਸ ਇਸ ਪੋਰਟਲ ਵਿੱਚ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੋਰਟਲ ਰਾਹੀਂ ਸਪੈਮ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੁਸੀਂ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਸਿਮ ਐਕਟਿਵ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਸਿਮ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 30 ਸਕਿੰਟ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਫੋਲੋ ਕਰੋ
- ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ tafcop.dgtelecom.gov.in ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਜਾਓ।
- ਇੱਥੇ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਦਰਜ ਕਰੋ ਅਤੇ OTP ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਲਾਗਇਨ ਕਰੋ।
- ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਨੰਬਰਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਆਵੇਗਾ ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਜੇਕਰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਨੰਬਰ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
- ਇਸਦੇ ਲਈ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ‘This is not my number’ ਨੂੰ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰੋ।
- ਹੁਣ ਉੱਪਰ ਦਿੱਤੇ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਆਈਡੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰੋ।
- ਹੁਣ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਬਾਕਸ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ।
- ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਟਿਕਟ ਆਈਡੀ ਰੈਫਰੈਂਸ ਨੰਬਰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਸਿਮ ਐਕਟੀਵੇਟ ਹਨ?
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਸਿਮ ਐਕਟੀਵੇਟ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਤੁਸੀਂ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ਨਾਲ ਰਜਿਸਟਰਡ ਸਿਮ ਤੋਂ ਗਲਤ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਹੋਵੋਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਸਿਮ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹਨ।
