‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਬਿਊਰੋ (ਪੁਨੀਤ ਕੌਰ) : ਕਰਨਾਲ ਦੇ ਘਰੌਂਡਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨ ਕੁਲਦੀਪ ਰਾਣਾ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਕੁਲਦੀਪ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਫਾਰਮਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵੀ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਫਾਰਮ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਕਿਸਾਨ ਕੁਲਦੀਪ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਲਗਨ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜ਼ਮੀਨ ਘੱਟ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਘੱਟ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਝੋਨੇ ਅਤੇ ਕਣਕ ਵਰਗੀ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਘੱਟ ਜ਼ਮੀਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਿਕਲਪ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਕ ਫਲ ਦਾ ਵਜ਼ਨ 300 ਤੋਂ 400 ਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਰੈਗਨ ਪੀਸ ਫਰੂਟ ਦਾ ਰੇਟ 80 ਤੋਂ 100 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ
ਇਹ ਫਲ ਇੱਕ ਖੰਭੇ ‘ਤੇ 10 ਕਿਲੋ ਤੋਂ 12 ਕਿਲੋ ਤੱਕ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਲਦੀਪ ਅਨੁਸਾਰ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੀੜੇ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੀੜੇ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ-ਮਾਤਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ‘ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਖਰਚਾ ਬਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਖੇਤੀ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ 20 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਇਸ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਏਕੜ ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਕੁਲਦੀਪ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਲਈ ਉਸ ਕੋਲ ਆਏ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰੀਬ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਆਮਦਨ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸੌਦਾ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭੱਜਦੇ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਤਾਂ ਘਰ ਬੈਠੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਡਰੈਗਨ ਫਲ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕੈਕਟਸ ਵੇਲ ਹੈ। ਡਰੈਗਨ ਫਲ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਾਮ ਹਿਲੋਸੇਰਸ ਅੰਡਸ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਕਮਲਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫਲ ਮਿੱਠੇ ਅਤੇ ਰਸੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਡਰੈਗਨ ਫਲ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਚਿੱਟਾ ਗੁੱਦੇ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਲਾਲ ਗੁੱਦੇ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫੁੱਲ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਖਿੜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਵੇਰ ਤੱਕ ਝੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਬੂਟਾ 8 ਤੋਂ 10 ਫਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਲਾਦ, ਮੁਰੱਬਾ, ਜੈਲੀ ਅਤੇ ਸ਼ੇਕ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫਲ ਸਿਹਤ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਫਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਕੇ ਰਾਹਤ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਰੋਗ ਵਿਚ ਵੀ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।