‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਬਿਊਰੋ :- ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖਿਲਾਫ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਦੁੱਖ ਨਾ ਸਹਾਰਦੇ ਹੋਏ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਮਗਰੋਂ ਅੱਜ 18 ਦਸੰਬਰ ਕਰਨਾਲ ਦੇ ਸਿੰਗੜਾ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਨਾਨਕਸਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵਿਖੇ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਅੰਤਮ ਵਿਦਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਦੇਹ ਪੰਜ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਅਭੇਦ ਹੋ ਗਈ, ਤਾਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਮ ਸਨ, ਹਰ ਕੋਈ ਸੋਗ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਅੰਤਮ ਸਸਕਾਰ ਲਈ 5 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਅੰਗੀਠੀ ਸਹਿਬ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 17 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਹੀ, ਵੱਖ – ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਆਈ ਸੰਗਤ ਦੇ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਆਗੂ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਸਿੰਗੜਾ ਦੇ ਨਾਨਕਸਰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਸੰਘੂ ਬਾਰਡਰ ਦੇ ਨਾਲ – ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਜੱਟਬੰਦੀ ਦੇ ਆਗੂ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਉਦਾਸੀ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਬੀਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਈ ਵਾਰ ਠੰਡ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੱਦ ਛੱਡ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਜੋ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਪੂਰੀ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਲੀਡਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਬਰ ਦਾ ਬੰਨ੍ਹ ਹੁਣ ਟੁੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਹੱਲ ਲੱਭਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਹਰ ਕੋਈ ਦੁਖੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁੱਖ ਦੀ ਪੀੜ ਹੋਰ ਡੂੰਘੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਬਾਬਾ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਦਰਦ ਉਸ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ, ਪਰ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੌਤ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ।
