‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਬਿਊਰੋ : ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਇੱਕ ਸੁਨੇਹਾ ਬਹੁਤ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 500 ਦਾ ਨੋਟ ਨਕਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਧਾਰੀ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ।
ਵਾਇਰਲ ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, “ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਕੋਲ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਧਾਰੀ ਵਾਲੇ 500 ਦੇ ਨੋਟ ਨਾ ਲਏ ਜਾਣ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨਕਲੀ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ 500 ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ RBI ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਪੱਟੀ ਹੋਵੇ।”
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਸੰਦੇਸ਼ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਜਾਲ ‘ਚ ਨਾ ਫਸੋ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਗਲਤ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਇਜ਼ ਹਨ। ਪੀਆਈਬੀ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
एक मैसेज में यह दावा किया जा रहा है कि ₹500 का वह नोट नकली है जिसमें हरी पट्टी आरबीआई गवर्नर के सिग्नेचर के पास ना होकर गांधीजी की तस्वीर के पास होती है।#PIBFactCheck
➡️यह दावा फ़र्ज़ी है।
➡️@RBI के अनुसार दोनों ही तरह के नोट मान्य होते हैं।
🔗https://t.co/DuRgmRJxiN pic.twitter.com/IEElFpaXf1
— PIB Fact Check (@PIBFactCheck) December 9, 2022
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਸੰਦੇਸ਼ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਜਾਲ ‘ਚ ਨਾ ਫਸੋ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਗਲਤ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਇਜ਼ ਹਨ। ਪੀਆਈਬੀ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
500 ਦਾ ਨੋਟ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਨੋਟ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ 17 ਪਛਾਣ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ 500 ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਲਾ ਫਰਕ ਕਾਫੀ ਮਾਮੂਲੀ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਧਿਆਨ ਦਿਓਗੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਅਸਲੀ 500 ਦੇ ਨੋਟ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ
1. ਜੇਕਰ ਨੋਟ ਨੂੰ ਲਾਈਟ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ 500 ਲਿਖਿਆ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ।
2. ਨੋਟ ਨੂੰ ਅੱਖ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ 45 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਕੋਣ ‘ਤੇ ਰੱਖਣ ‘ਤੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ 500 ਲਿਖਿਆ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
3. ਇਸ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿਚ 500 ਲਿਖਿਆ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ।
4. ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਬਿਲਕੁਲ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ।
5. ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੱਖਰ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਗੇ।
6. ਜੇਕਰ ਨੋਟ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਝੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਧਾਗੇ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰੇ ਤੋਂ ਨੀਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
7. ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ, ਗਾਰੰਟੀ ਧਾਰਾ, ਵਾਅਦਾ ਧਾਰਾ ਅਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦਾ ਲੋਗੋ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
8. ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਟਾਈਪ ਵਾਟਰਮਾਰਕ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ।
9. ਉੱਪਰ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ। ਨੰਬਰ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹਨ।
10. ਇੱਥੇ ਲਿਖੇ ਨੰਬਰ 500 ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰੇ ਤੋਂ ਨੀਲੇ ਤੱਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
11. ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਅਸ਼ੋਕ ਥੰਮ੍ਹ ਹੈ।
12. ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਾ ਸਰਕਲ ਬਾਕਸ ਜਿਸ ‘ਤੇ 500 ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਸੱਜੇ ਅਤੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ 5 ਬਲੀਡ ਲਾਈਨਾਂ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕਾ ਪਿੱਲਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਫੋਟੋ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਛਾਪੀ ਗਈ ਹੈ।
13. ਨੋਟ ਦੀ ਛਪਾਈ ਦਾ ਸਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
14. ਸਲੋਗਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਦਾ ਲੋਗੋ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
15. ਕੇਂਦਰ ਵੱਲ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਪੈਨਲ ਹੈ।
16. ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਛਪੀ ਹੈ।
17. ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ 500 ਪ੍ਰਿੰਟ ਹਨ।
