ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਦੂਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 100 ਦਿਨ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪਰ ਇੰਨੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ 10 ਵੱਡੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਟੈਰਿਫ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਟੋ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਤੱਕ, ਵਿਸ਼ਵ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨਵੇਂ ਰੰਗ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਯੂਰਪ ਤੋਂ ਏਸ਼ੀਆ ਤੱਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਆਓ, ਟਰੰਪ ਲਈ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ 10 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ…
ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ:
ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੌਜੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ।
ਅਮਰੀਕਾ, ਜਿਸਨੇ ਨਾਟੋ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ, ਖੁਦ ਇਸਨੂੰ ਛੱਡ ਗਿਆ।
ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਫੈਸਲਾ ਨਾਟੋ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਾਟੋ ਨੂੰ ਪਾਲਿਆ-ਪੋਸਿਆ ਅਤੇ ਪਾਲਿਆ-ਪੋਸਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਹਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਟੋ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ ਉਸ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਲਈ। ਉਸਨੇ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ‘ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਟੋ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ
ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ 51ਵਾਂ ਰਾਜ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ,
ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਦੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ 51ਵਾਂ ਰਾਜ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ, ਪਨਾਮਾ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ।
ਟਰੰਪ ਦਾ ਪਰਸਪਰ ਟੈਰਿਫ ਧਮਾਕਾ
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਟਰੰਪ ਦੁਆਰਾ ਪਰਸਪਰ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੰਗਾਮਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸੌਦੇ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਟਰੰਪ ਨੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲਈ 90 ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ।
ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਟਾਟਾ ਨੂੰ WHO ਨੂੰ ਕਿਹਾ:
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਦੂਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ WHO ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫੰਡ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਚੀਨ ਫੰਡ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਸਕੇਗਾ।
USAID ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ, ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ ਚਿੰਤਤ ਹਨ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੇ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ USAID (ਸਹਾਇਤਾ ਪੈਸੇ) ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਫੰਡ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਨੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਆਇਤਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਸਦੇ ਫੈਸਲੇ ਕਾਰਨ, ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਇਆ:
ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਦੇ ਰੁਖ਼ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ, ਟਰੰਪ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੀ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨਾਲ ਬਹਿਸ ਵੀ ਹੋ ਗਈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਟਰੰਪ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਕੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਆਪਣੇ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ।
ਅਮਰੀਕੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ
ਟਰੰਪ ਦਾ ਅਮਰੀਕੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਟਕਰਾਅ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀ-ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਹਮਾਸ-ਪੱਖੀ ਕਿਹਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕੁਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫੰਡ ਰੋਕ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛਾਂਟੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਫਜ਼ੂਲ ਖਰਚ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ DOGE ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ।
ਟਰੰਪ, ਜਿਸਨੇ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਈਰਾਨ
ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਤੋੜਿਆ ਸੀ , ਇਸ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
