ਬਿਉਰੋ ਰਿਪੋਰਟ – ਬੋਤਸਵਾਨਾ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੀਰਾ (DIAMOND) ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਫਰਮ ਲੁਕਾਰਾ ਡਾਇਮੰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਕੈਰੋ ਖਾਣ ਵਿੱਚੋਂ 2492 ਕੈਰੇਟ ਦਾ ਹੀਰਾ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ 1905 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ 3106 ਕੈਰੇਟ ਦੇ ਕਲਿਨਨ ਹੀਰੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੀਰਾ (Second-Biggest Diamond) ਹੈ।
ਕੈਰੋ ਖਾਣ ਬੋਤਸਵਾਨਾ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਗੇਵਰੋਨ ਦੇ ਕਰੀਬ 500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2019 ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ 1758 ਕੈਰੇਟ ਦਾ ਸੇਵੇਲੋ ਹੀਰਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਲੁਈ ਵਿਟਾਨ ਨੇ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਸੀ।
444 ਕਰੋੜ ਵਿੱਚ ਵਿਕਿਆ ਸੀ 1,111 ਕੈਰੇਟ ਦਾ ਹੀਰਾ
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2017 ਵਿੱਚ ਬੋਤਸਵਾਨਾ ਦੀ ਕੈਰੀ ਮਾਇਨ ਵਿੱਚ 1111 ਕੈਰੇਟ ਦਾ ਲੇਸੇਡੀ ਲਾ ਰੋਨਾ ਹੀਰਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਇਕ ਸੁਨਿਆਰੇ ਨੇ 444 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਬੋਤਸਵਾਨਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਡਾਇਮੰਡ ਪ੍ਰੋਡੂਸਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਹੀਰੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਇੱਥੇ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
9 ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਢਿਆ ਗਿਆ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੀਰਾ
1905 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਨੰਬਰ 2 ਖਾਣ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਕਲਿਨਨ ਹੀਰਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਹੀਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਂ ਖਾਣ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਥਾਮਸ ਕੁਲਿਨਨ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 1907 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਾ ਐਡਵਰਡ VII ਨੂੰ ਭੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਐਮਸਟਡਮ ਦੇ ਜੋਫੇਸ ਏਸ਼ਰ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਅਤੇ ਸਾਇਜ਼ ਦੇ 9 ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟਿਆ ਸੀ।
ਹੀਰਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ?
ਧਰਤੀ ਤੋਂ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਕਿਬਰਲਾਇਟ ਪਾਇਪ ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਟਾਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੈਗਮਾ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਗਹਿਰੀਆਂ ਦਰਾਰਾਂ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵਹਿੰਦਾ ਹੋਈ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਜੰਮ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿੰਬਰਲਾਈਟ ਪਾਈਪ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਾਫੀ ਪਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਕਾਰਬਨ ਦਾ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਹੋਲੀ-ਹੋਲੀ ਹੀਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੀਰਾ 100 ਫੀਸਦੀ ਕਾਰਬਨ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ 763 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਅਤੇ ਓਵਰ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰਦਾਰਥ ਹੀਰਾ ਜਲ ਕੇ ਕਾਰਬਨਡਾਈ ਆਕਸਾਇਡ ਗੈਸ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਹੀਰੇ ਦੀ ਰਾਖ ਨਹੀਂ ਬਚਦੀ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ ਹੀਰਾ 99.95% ਕਾਰਬਨ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ 0.05% ਹੋਰ ਪ੍ਰਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।