ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਖਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਯੂਟਿਊਬ ਸਮੇਤ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ‘ਤੇ ਖਾਤੇ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ 10 ਦਸੰਬਰ 2025 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਿਉਂ ਲਿਆ ਗਿਆ?
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ “ਖਤਰਨਾਕ ਐਲਗੋਰਿਦਮ” ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲੇਗੀ।ਇਸ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਨੇ ਯੂਟਿਊਬ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਟਿੱਕਟੋਕ ਅਤੇ ਐਕਸ (ਟਵਿੱਟਰ) ਵਰਗੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੀ। ਸੰਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਅਨਿਕਾ ਵੇਲਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਹਨ।
ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਈ-ਸੇਫਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਜੂਲੀ ਇਨਮੈਨ ਗ੍ਰਾਂਟ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 2,600 ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ 40% ਬੱਚੇ ਯੂਟਿਊਬ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਏ।ਯੂਟਿਊਬ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ, ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿ ਇਹ ਹੋਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਛੋਟ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ।
ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਸਿਰਫ਼ ਖਾਤਾ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵ ਬੱਚੇ ਬਿਨਾਂ ਲੌਗਇਨ ਕੀਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ‘ਯੂਟਿਊਬ ਕਿਡਜ਼’ ਐਪ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਵਰਤ ਸਕਣਗੇ।ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਲੱਗੇਗਾ ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨਾ
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਤਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ 49.5 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 330 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਔਨਲਾਈਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਚਰਚਾ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ।