‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਬਿਊਰੋ : ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਏਜੰਸੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ 5 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚਾਰ ਕਫ਼ ਸੀਰਪ ਬਾਰੇ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਫ਼ ਸੀਰਪ ਮੇਡਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਦੱਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਖੰਘ ਦੇ ਸੀਰਪਾਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਜ਼ੁਕਾਮ-ਖਾਂਸੀ ਸੀਰਪ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਗਾਂਬੀਆ ਵਿੱਚ 66 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ ਨਾਲ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਗਲੋਬਲ ਜੋਖਮ ਸੰਭਵ ਹੈ
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੂਸ਼ਿਤ ਦਵਾਈਆਂ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ “ਸੰਭਾਵਿਤ” ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਜੋਖਮ ਵੀ ਹੈ।
WHO ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਮੁਖੀ ਟੇਡਰੋਸ ਅਡੋਨੇਮ ਗੈਬਰੇਅਸਸ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਵਾਲ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੇ ਸੀਰਪ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਜਾਨਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਅਸਹਿ ਅਤੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੀ। ਟੇਡਰੋਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਬਲਯੂਐਚਓ “ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਥਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਰ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।”
WHO ਦੁਆਰਾ ਬੁੱਧਵਾਰ, 5 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦ ਅਲਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ – ਪ੍ਰੋਮੇਥਾਜ਼ੀਨ ਓਰਲ ਸਲਿਊਸ਼ਨ(Promethazine Oral Solution), ਕੋਫੈਕਸਮਾਲਿਨ ਬੇਬੀ ਕਾਫ ਸੀਰਪ (Kofexmalin Baby Cough Syrup), ਮੈਕੌਫ ਬੇਬੀ ਕਾਫ ਸੀਰਪ (Makoff Baby Cough Syrup), ਮੇਕੋਫ ਬੇਬੀ ਕਾਫ ਸੀਰਪ (Makoff Baby Cough Syrup) ਅਤੇ ਮੈਗਰਿਪ ਐੱਨ ਗੋਲਡ ਸੀਰਪ (Magrip N Cold Syrup) ਹੈ। ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੰਗਿਤ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਦੂਸ਼ਿਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਬਾਰੇ WHO ਨੂੰ ਕੋਈ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
"#Cholera is deadly, but it’s also preventable and treatable. With the right planning and action, we can reverse this trend"-@DrTedros
— World Health Organization (WHO) (@WHO) October 5, 2022
ਵਰਜਿਤ ਰਸਾਇਣ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ
ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਬਤਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਈਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਐਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੀ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਮਾਤਰਾ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, WHO ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਟੈਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਈਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੀ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਮਾਤਰਾ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ” ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਖਾਂਸੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਫ ਸੀਰਪ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਗਾਂਬੀਆ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ
ਗਾਂਬੀਆ(Gambia) ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਸੀਰਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 28 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣੇ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਸੀਰਪ ‘ਤੇ ਗੈਂਬੀਆ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਸਲਾਹ 9 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਜਾਂਚਕਰਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗੰਭੀਰ ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 28 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ 19 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਕਦੋਂ ਹੋਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸਿਰਫ਼ ਗਾਂਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
WHO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਡਰੱਗ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨੇ ਇਹ ਦੂਸ਼ਿਤ ਦਵਾਈਆਂ ਸਿਰਫ ਗਾਂਬੀਆ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਜਾਂ ਅਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।”
ਟੇਡਰੋਸ ਨੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ “ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਖੋਜਣ ਅਤੇ ਹਟਾਉਣ” ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ।
