ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਇਸ ਵਾਰ ਮੌਸਮ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨੇ ਸਭ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਰਵੀਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ ਦੀ ਗਰਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਠੰਢ ਦੇਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਪਏ ਮੀਂਹ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 73 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਰਚ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਗਰਮ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਅਦ ਦੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਠੰਢਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਛਲੇ 73 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਦਸ ਸਭ ਤੋਂ ਠੰਢੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਪਏ ਮੀਂਹ ਨੇ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਅਨੁਸਾਰ 29 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਔਸਤ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 30.5 ਡਿਗਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ 1951 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਾਰਚ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਇੰਨਾ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ ਦਾ ਔਸਤ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ 0.31 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਘੱਟ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇਹ 34ਵੀਂ ਵਾਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਇੰਨਾ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਰਚ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੇ 73 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਛਲੇ 73 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਸਭ ਤੋਂ ਠੰਢੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਫਰਵਰੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮਹੀਨਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਾਰਚ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਰਿਹਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ 2.1 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਵੱਧ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ 2.8 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਘੱਟ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਗਰਮੀ ਪੈਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਰੇ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਮਾਰਚ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਇੰਨਾ ਠੰਡਾ ਕਿਵੇਂ ਰਿਹਾ?
ਬੇਮੌਸਮੀ ਮੀਂਹ ਦੀ ਇਹ ਬਣੀ ਵਜ੍ਹਾ
ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ‘ਤਾਪਮਾਨ ‘ਚ ਇਹ ਆਸਾਨ ਗਿਰਾਵਟ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦੋ ਪੱਛਮੀ ਗੜਬੜੀਆਂ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ ਰਿਹਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਪਰਲੇ ਟਰਪੋਸਫੀਅਰ ਵਿੱਚ 120 ਤੋਂ 200 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਅਤੇ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਨਮੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਾਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ ਬੇਮੌਸਮੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਾਰਾ ‘ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਬੇਮੌਸਮੀ ਬਰਸਾਤ, ਗੜੇਮਾਰੀ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਣਕ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
