ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਇੰਨੀ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਅਸਲ ਕਾਰਨ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਬਾਰਿਸ਼ ਤੋਂ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਮਾਨਸੂਨ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤ ਹੋ। ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਮੌਨਸੂਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ 516.9 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਮੀਂਹ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮਾਨਸੂਨ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਿਉਂ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ?

ਇੰਨੀ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ?

ਇੰਡੀਆ ਟੂਡੇ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪੱਛਮੀ ਗੜਬੜੀ ਕਾਰਨ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੜਬੜ ਮੱਧ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਟਰਪੋਸਫੀਅਰ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਹੈ। ਟ੍ਰਫ ਰੇਖਾ 64° ਪੂਰਬ ਤੋਂ 25° ਉੱਤਰ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਦੱਖਣੀ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਟ੍ਰੋਪੋਸਫੀਅਰ ਪੱਧਰਾਂ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਟ੍ਰੋਪੋਸਫੀਅਰ ਕੀ ਹੈ?

ਟਰਪੋਸਫੀਅਰ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੀ ਪਰਤ ਹੈ, ਜੋ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੱਦਲਾਂ ਦਾ ਘਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਿੰਬਸ ਬੱਦਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਪੱਛਮੀ ਗੜਬੜੀ ਦੇ ਪਰਸਪਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਬਿਹਾਰ, ਯੂਪੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

11 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰਬੀ ਹਵਾਵਾਂ ਨੇ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਨਮੀ ਲੈ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵੱਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟ੍ਰਫ ਰੇਖਾ ਖਿੱਚੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪਿਆ ਹੈ।
ਆਈਐਮਡੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅਪਡੇਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਾਈਨ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ, ਨਜੀਬਾਬਾਦ, ਆਗਰਾ, ਗਵਾਲੀਅਰ, ਰਤਲਾਮ, ਭਰੂਚ ਤੋਂ ਹੋ ਕੇ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਅਗਲੇ 4-5 ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਹਾਲਾਤ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਕਿਹੜੇ ਸੂਬਿਆਂ ‘ਚ ਹੋਵੇਗੀ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼?

ਇਸ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੱਛਮੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਅਤੇ ਸਿੱਕਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪੂਰਬੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਨੇ ਅਗਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।