ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ’ਤੇ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਕਿਸਾਨਾਂ ’ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਾਫੀ ਭਾਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕੌਮੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਔਸਤ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਕਿਸਾਨ ’ਤੇ ਔਸਤਨ 2,03,249 ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ।
ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਕਰਜ਼ਾ 2,45,554 ਰੁਪਏ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੇਰਲਾ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਰਕਮ 2,42,482 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਰਜ਼ਾ 1,82,922 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਪੰਜਵੇਂ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ 1,52,113 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਔਸਤ ਕਰਜ਼ਾ 74,121 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਜ਼ਾ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ’ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸਿਰਫ 1,750 ਰੁਪਏ ਹੈ।
ਨੌਰਥ-ਈਸਟ ਦੀਆਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਕਰਜ਼ਾ 10,034 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 25,629 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ’ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ, ਖਾਸਕਰ ਪੰਜਾਬ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਕੇਰਲਾ ਵਰਗੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਖੇਤੀ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।