ਜਲੰਧਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਚਲਾਕ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਪੈਰੋਲ ‘ਤੇ ਆ ਕੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਰਿਆ ਹੋਇਆ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰੇਲਵੇ ਕਾਲੋਨੀ ਵਾਸੀ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨਾਮ ਦਾ ਇਹ ਕੈਦੀ, ਜੋ 2018 ਵਿੱਚ ਜਬਰ ਜਨਾਹ ਅਤੇ ਪੋਕਸੋ ਐਕਟ ਅਧੀਨ ਗੰਭੀਰ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਨੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਫਰਜ਼ੀ ਪਛਾਣ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦ ਜੀਵਨ ਜੀਵਿਆ। ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਅਤੇ ਗੁਪਤ ਸੂਚਨਾ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਇਹ ਚਲਾਕੀ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਰੀਮਾਂਡ ‘ਤੇ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਰਿਕਾਰਡ ਮੰਗਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 8 ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਜਦੋਂ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਪੈਰੋਲ ‘ਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਾਪਸ ਜੇਲ੍ਹ ਆਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖੇਡ ਰਚੀ। ਕਿਸੇ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਫਰਜ਼ੀ ਮੌਤ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਤਿਆਰ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਕੋਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਮਰਿਆ ਦਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ‘ਮਰ ਚੁੱਕਾ’ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਫਰਜ਼ੀ ਪਛਾਣ ਅਪਣਾਉਂਦਿਆਂ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਵਧਾ ਲਈ, ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦਾ ਢੰਗ ਬਦਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ‘ਰਾਕੇਸ਼’ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਭੂਆ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੂਰਾਨੁੱਸੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਚੁੱਪ-ਚੁਪੀ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਨੇੜਲੇ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਕੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਉਮਰ ਕੈਦ ਸੁਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਇਸ ਲਈ ਭੈਣ ਅਤੇ ਭੂਆ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਸ਼ਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਇਹ ਆਜ਼ਾਦੀ ਬਹੁਤ ਲੰਮੀ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕੀ।
ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਕਿ ਜਿਸ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਮਰਿਆ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਨਾਂ ਨਾਲ ਲੁਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਥਾਣਾ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਨੰਬਰ-1 ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਟੀਮ ਹਰਕਤ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੂਰਾਨੁੱਸੀ ਵਿੱਚ ਭੂਆ ਦੇ ਘਰ ‘ਤੇ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ। ਉੱਥੇ ਰਾਕੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਰਹਿ ਰਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਰਾਕੇਸ਼ ਹੀ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਹੈ। ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਪੂਰਾ ਦੋਸ਼ ਕਬੂਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਬਾਰੇ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ।
ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਰੀਮਾਂਡ ‘ਤੇ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਗਹਿਰੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਰਿਕਾਰਡ ਮੰਗਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਮੌਤ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਵੀ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦੀ ਚਲਾਕੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਖ਼ਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧੀ ਨੂੰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। (ਸ਼ਬਦ ਗਿਣਤੀ: 411)

