ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਮੁਲਾਇਮਅਤੇ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੋਸ਼ਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੱਦ ਤੱਕ ਹੀ ਹਜ਼ਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਬੀ ਖਾਣ ‘ਤੇ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ ‘ਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਹਾਰਟ ਬਲਾਕੇਜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇਲ ਖਾਣ ਨਾਲ ਵੀ ਬੀਪੀ, ਸ਼ੂਗਰ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੇਲ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਖਾਣਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਤੇਲ ਖਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਤੇਲ ਦੀ ਖਪਤ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹਨ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗਾਈਡਲਾਈਨ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 30 ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 7 ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋ ਤੇਲ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀ ਔਸਤ ਖਪਤ 17 ਕਿਲੋ ਸਾਲਾਨਾ ਹੈ।
ਵਿਗਿਆਪਨ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ
ਯੂਰਪ ਦੇ ਠੰਡੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਜੈਤੂਨ ਦਾ ਤੇਲ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮਾਂ, ਰਿਐਲਿਟੀ ਸ਼ੋਅ ਅਤੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਚ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜੈਤੂਨ ਦਾ ਤੇਲ ਪੀਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਮਾਹਿਰ ਜੈਤੂਨ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਹਾਲਤਾਂ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ। ਜੈਤੂਨ ਦਾ ਤੇਲ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਵੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
‘ਹਾਰਵਰਡ‘ ਨੇ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਜ਼ਹਿਰ ਕਿਹਾ ਸੀ
ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਨਾਰੀਅਲ ਦਾ ਤੇਲ ਖਪਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ੁੱਧ ਕੁਦਰਤੀ ਤੇਲ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਪਰ ਕੁਝ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ‘ਚ ਹੋਈ ਇਕ ਖੋਜ ‘ਚ ਨਾਰੀਅਲ ਤੇਲ ਨੂੰ ‘ਸ਼ੁੱਧ ਜ਼ਹਿਰ’ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੈਚੂਰੇਟਿਡ ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਪਾਮ ਆਇਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੈ
ਆਮ ਰਾਏ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਮ ਤੇਲ ਖਪਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਣਉਚਿਤ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਟ੍ਰਾਈਗਲਿਸਰਾਈਡਸ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦਿਲ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਪਾਮ ਤੇਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਪਾਮ ਆਇਲ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਾਮ ਆਇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਬਣ, ਸ਼ੈਂਪੂ, ਪੇਂਟ, ਚਾਕਲੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਸਹੀ ਵਿਕਲਪ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਨ।
ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਤੇਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦਗੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਰਮ ਅਤੇ ਤਿੱਖੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਭਾਰਤੀ ਭੋਜਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵੀਂ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਬਲਨ ਪੁਆਇੰਟ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਫਿੱਟ ਹੈ। ਪਰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤੇਲ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ
ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਕੋਮਲ ਸਿੰਘ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ- ਪੌਲੀਅਨਸੈਚੁਰੇਟਿਡ ਫੈਟ (PUFA), ਮੋਨੋਅਨਸੈਚੁਰੇਟਿਡ ਫੈਟ (MUFA) ਅਤੇ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਫੈਟ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤੇਲ ਨੂੰ ਬਦਲਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿਚ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਮਿਲਦੀ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਾਂਗੇ।