ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (FTA) ‘ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੀਰ ਸਟਾਰਮਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸੰਪੰਨ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ।
ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸਾਂਝੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਇੰਗਲੈਂਡ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਡ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜਨੂੰਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ।ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ 99% ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਟੈਰਿਫ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਭਾਵ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਜਾਂ ਤਾਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ।
ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸਕੀ, ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਣਾ ਸੌਖਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ 15% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 3% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਟਾਰਮਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ 3 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (FTA) ਦੋ ਜਾਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਅਤੇ ਸਸਤਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਘਟਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਮਾਨ ਸਸਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਸਟਾਰਮਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੋਦੀ ਦਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੌਰਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਕਿੰਗ ਚਾਰਲਸ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ।