ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਬੈਕਟਰੀਆ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੱਤ ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਖੁਲਾਸੇ ਕਾਰਨ ਸਭ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਈ.ਕੋਲੀ, ਐਸਪੀਨਿਊਮੋਨੀਆ, ਕੇ.ਨਿਊਮੋਨੀਆ, ਸ.ਔਰੀਅਸ ਅਤੇ ਏ.ਬਾਉਮਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਜਰਾਸੀਮ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਕਰਮਣ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 6.8 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਈ. ਕੋਲਾਈ, ਜੋ ਕਿ ਡਾਇਰੀਆ ਅਤੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 1.6 ਲੱਖ ਜਾਨਾਂ ਲਈਆਂ ਹਨ, ਐਸਪੀਨਿਊਮੋਨੀਆ ਨੇ 1.4 ਲੱਖ, ਕੇ.ਨਿਊਮੋਨੀਆ ਨੇ 1.3 ਲੱਖ, ਐਸ. ਔਰੀਅਸ 1.2 ਲੱਖ ਅਤੇ ਏ.ਬਾਉਮੋਨੀ 1.1 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲਈ ਹੈ ।
ਲੈਂਸੇਟ ਦੀ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ 33 ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪੰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ 13.7 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਲਾਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਰ ਆਮ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲਮੋਨੇਲਾ ਟਾਈਫਾਈ, ਗੈਰ-ਟਾਈਫਾਈਡ ਸਾਲਮੋਨੇਲਾ, ਅਤੇ ਸੂਡੋਮੋਨਾਸ ਐਰੂਗਿਨੋਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਸੰਕਰਮਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਲੈਂਸੇਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੰਕਰਮਣ ਕਾਰਨ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 13 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 7.7 ਮਿਲੀਅਨ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ 33 ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਜਰਾਸੀਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਇਕੱਲੇ ਪੰਜ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਹਨ। 7.7 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 75% ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਿੰਨ ਸਿੰਡਰੋਮਜ਼ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਅਰ ਰੈਸਪੀਰੇਟਰੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ (LRI), ਬਲੱਡਸਟ੍ਰੀਮ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ (BSI), ਅਤੇ ਪੈਰੀਟੋਨਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਾ-ਬੇਡੋਮਿਨਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ (IAA) ਅਧਿਐਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਹੈਲਥ ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਐਂਡ ਇਵੈਲੂਏਸ਼ਨ (IHME) ਦੇ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਮਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਨਵੇਂ ਅੰਕੜੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਗਲੋਬਲ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਚੁਣੌਤੀ ਦੀ ਪੂਰੀ ਹੱਦ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਿਹਤ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੇ ਰਾਡਾਰ ‘ਤੇ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਰੂ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਲਾਗਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਉਚਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
