ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਗਬਨ

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ : ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਰੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਹਰ ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਰੁਪਏ ਵੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੀ ਹਾਂ, ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤੇ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀ ਗਬਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਦਾ ਘਪਲਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਘੁਟਾਲੇ ਵਿੱਚ ਕੌਣ-ਕੌਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਕਿੰਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਇਹ ਤਾਂ ਵਿਭਾਗੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਵੇਗਾ।

ਭਾਸਕਰ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ 50 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਤਰਨਤਾਰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ‘ਚ 22 ਮਰੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ 5 ਦੀ ਮੌਤ 24 ਸਾਲ ਤੋਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ‘ਚ 6 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਯੂਰੀਆ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਖਰੀਦਣ ਲਈ। ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਖਾਤਾ ਇਸ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕਰਜ਼ਾ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ।

ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਲੱਖਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ਾਈ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਐਫਆਈਆਰ ਵੀ ਦਰਜ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਮੁਲਜ਼ਮ ਫੜੇ ਨਹੀਂ ਗਏ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਲਜ਼ਮ ਬੈਂਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਨ।

ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਖਾਤਾ ਇਸ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਕਰਜ਼ਾ ਮੁਆਫ਼ੀ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਕਰਜ਼ਾ ਮਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। 22 ਮਾਮਲੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਲੈਣ-ਦੇਣ, ਪਰਿਵਾਰ ਹੋਇਆ ਕਰਜ਼ਈ।

ਕੇਸ 1- ਬਖਸ਼ੀਸ਼ ਸਿੰਘ ਦੀ 2012 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, 2017 ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੰਦਾ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ

ਪਿੰਡ ਗੋਹਲਵੜ ਦੇ ਸੁਬੇਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬਖਸ਼ੀਸ਼ ਸਿੰਘ ਦੀ 30 ਅਪਰੈਲ 2012 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਦੋਬੁਰਜੀ ਵਿੱਚ ਬਖਸ਼ੀਸ਼ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ 3 ਜਨਵਰੀ 2017 ਨੂੰ 39,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਖਾਦ ਅਤੇ 21,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਗਦੀ ਲੈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਜ਼ੇ ‘ਤੇ 3,280 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਆਜ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। 21 ਜਨਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਵੀ 63 ਹਜ਼ਾਰ 280 ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। 22 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਖਸ਼ੀਸ਼ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ 63 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ  ਲੇਣੇ ਦਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ।

ਮਾਮਲਾ 2- 2009 ‘ਚ ਜੋਗਿੰਦਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਪਰਿਵਾਰ ‘ਤੇ 51 ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ

ਪਿੰਡ ਗੋਹਲਵੜ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ 22 ਦਸੰਬਰ 1999 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਦੋਬੁਰਜੀ ਵਿੱਚ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ 17 ਮਾਰਚ, 2017 ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ 31 ਮਾਰਚ 2017 ਨੂੰ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬੈਂਕ ਤੋਂ 1 ਲੱਖ 1 ਹਜ਼ਾਰ 400 ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਸੀ। 21 ਦਸੰਬਰ 2022 ਨੂੰ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਬੈਂਕ ਨੇ ਜੋਗਿੰਦਰ ਨੂੰ 51 ਹਜ਼ਾਰ 400 ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ।

ਮਾਮਲਾ 3- 2008 ‘ਚ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ, ਪੁੱਤਰ 1 ਲੱਖ ਦਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਹੋ ਗਿਆ

ਪਿੰਡ ਗੋਹਲਵੜ ਦੇ ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਲਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ 7 ਜਨਵਰੀ 2008 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਦੋਬੁਰਜੀ ਵਿੱਚ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਮਈ 2017 ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੇ 22 ਮਈ 2017 ਨੂੰ ਦੋ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ 69,000 ਅਤੇ 31,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੁੱਲ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਪੁੱਤਰ ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਲਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਰਜ਼ਾ ਕਿਵੇਂ ਵਾਪਸ ਕਰਨਗੇ।

17 ਮ੍ਰਿਤਕ ਵੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿਚ ਘਪਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ: ਚਰਨ ਸਿੰਘ, ਸੁੱਚਾ ਸਿੰਘ, ਚਾਨਣ ਸਿੰਘ, ਚਰਨ ਸਿੰਘ, ਸਲਵੰਤ ਸਿੰਘ, ਸਲਵੰਤ ਸਿੰਘ, ਅਜੈਬ ਸਿੰਘ, ਨਿਰੰਜਨ ਸਿੰਘ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ, ਆਸਾ ਸਿੰਘ, ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ, ਦਿਆਲ ਸਿੰਘ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਿੰਘ। ਸਿੰਘ, ਉਜਾਰਾ ਸਿੰਘ, ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਘਪਲਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਟੀਮ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵੀ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ।