ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (ਐੱਫਟੀਏ) ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੋਵੇਂ ਮੁਲਕ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣਗੇ। ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੱਖ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਰਲੀ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸ ਟਰੇਡ ਐਗਰੀਮੈਂਟ (EPTA) ਨੂੰ ਰੋਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਏਗਾ। ਅਸੀਂ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਫੈਸਲਾ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਤੈਅ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ।’’ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ’ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅੱਧਾ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਤਰਿਮ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਬਹਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲਾ ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਸਮਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਪਾਰਕ ਵਸਤਾਂ ’ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਘਟਾ ਜਾਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਆਸਾਨ ਵੀਜ਼ਾ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਚਮੜੇ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਡਿਊਟੀ-ਫਰੀ ਪਹੁੰਚ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰਿਮ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ EPTA ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ 2010 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ ਰੁਕ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਲ 2021-22 ‘ਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਦੁਵੱਲਾ ਵਪਾਰ ਸੱਤ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਸੀ, ਜੋ ਸਾਲ 2022-23 ‘ਚ ਵਧ ਕੇ 8.16 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੈਨੇਡਾ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਕਦਮ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਭਾਰਤ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ।
