ਦਿੱਲੀ : ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮ ਅੰਤਰਿਮ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ 8ਵਾਂ ਬਜਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਵੇਰੇ 11.03 ਵਜੇ ਆਪਣਾ ਭਾਸ਼ਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਹੰਗਾਮਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੂੰ ਬਜਟ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਹੈ। ਕਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਬਜਟ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ।’ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਦੀ ਦੇ 25 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇੱਕ ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਾਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਜਟ ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਬਜਟ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਗਰੀਬਾਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਬਜਟ ਹੈ। ਇਹ ਬਜਟ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ। 6 ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਹੋਵੇਗਾ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਸਰਕਾਰ ਤੁਆਰ, ਉੜਦ ਅਤੇ ਮਸੂਰ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ‘ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਸੀਮਾ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ, ਊਰਜਾ ਸਪਲਾਈ, ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਐਮਐਸਐਮਈ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸਾਡੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਬਾਲਣ ਸੁਧਾਰ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤੋਂ 1.7 ਕਰੋੜ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਪੇਂਡੂ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਗੇ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਪ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ, ਪੇਂਡੂ ਔਰਤਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੇਗਾ।
ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, 100 ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੇਲ ਮਿਸ਼ਨ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਠੋਸ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਦਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮਨਿਰਭਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਅਰਹਰ, ਉੜਦ ਅਤੇ ਦਾਲ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਏਜੰਸੀਆਂ 4 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਓਨੀ ਹੀ ਦਾਲਾਂ ਖਰੀਦਣਗੀਆਂ ਜਿੰਨੀਆਂ ਕਿਸਾਨ ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਰਜਿਸਟਰਡ ਅਤੇ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉੱਚ ਉਪਜ ਬੀਜ ਮਿਸ਼ਨ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ
ਭਾਰਤ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ। 60 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਅੰਡੇਮਾਨ, ਨਿਕੋਬਾਰ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ।
ਕਪਾਹ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਸਟੈਪਲ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਧੇਗੀ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉੱਚ ਉਪਜ ਬੀਜ ਮਿਸ਼ਨ ਚਲਾਏਗਾ। ਖੋਜ ਨਾਲ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਉੱਚ ਉਪਜ ਵਾਲੇ ਬੀਜ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ।
ਬਿਹਾਰ ਲਈ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ, ਮਖਾਨਾ ਬੋਰਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ
ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਮਖਾਨਾ ਬੋਰਡ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਇਸਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਤੱਕ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮਖਾਨਾ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲਗਭਗ 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਖਾਨੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਖਾਣੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮਧੂਬਨੀ, ਦਰਭੰਗਾ, ਸੁਪੌਲ, ਸੀਤਾਮੜ੍ਹੀ, ਅਰਰੀਆ, ਕਟਿਹਾਰ, ਪੂਰਨੀਆ, ਕਿਸ਼ਨਗੰਜ ਕਮਲ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਮਿਥਿਲਾ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹਰ ਕਦਮ ‘ਤੇ ਤਲਾਬਾਂ (ਪੋਖਰ), ਮੱਛੀਆਂ ਅਤੇ ਮਖਾਨੇ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਐਲਾਨ
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਫੁੱਟਵੀਅਰ ਅਤੇ ਚਮੜੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗੈਰ-ਚਮੜੇ ਦੇ ਫੁੱਟਵੀਅਰ ਲਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਹਨ। 22 ਲੱਖ ਨੌਕਰੀਆਂ ਅਤੇ 4 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਟਰਨਓਵਰ ਅਤੇ 1.1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
- ਖਿਡੌਣਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਸੂਖਮ ਉੱਦਮਾਂ ਲਈ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸੀਮਾ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਨੁਕੂਲ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
- ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ 10 ਲੱਖ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। AIAP ਨੂੰ ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਲਈ 91 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀਆਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। 10 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਵਾਂ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇਗਾ।
- ਸੂਖਮ, ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉੱਦਮ 7.5 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ MSME ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ 45 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਰੰਟੀ ਕਵਰ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 10 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 1.5 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਟਾਰਟ ਅੱਪਸ ਲਈ, ਇਸਨੂੰ 10 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਰੰਟੀ ਫੀਸ ਘਟਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਭਾਰਤੀ ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- 7 ਕਰੋੜ ਕਿਸਾਨ, ਮਛੇਰੇ ਆਦਿ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਸੀਮਾ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਹਲੇ ਯੂਰੀਆ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪਲਾਂਟ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਨਿਰਮਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ- 5 ਖੇਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਬਜਟ
- ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨਾ
- ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਵਿਕਾਸ
- ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ
- ਘਰੇਲੂ ਖਰਚ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਖਰਚ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ
ਆਈਆਈਟੀ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
- 6,500 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਸੀਟਾਂ ਵਧਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਆਈਆਈਟੀ ਪਟਨਾ ਵਿਖੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਜਟ ਨਾਲ ਏਆਈ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਦੇਸ਼ ’ਚ 3 AI ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਸੈਂਟਰ ਬਣਨਗੇ।
- ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 75 ਹਜ਼ਾਰ ਸੀਟਾਂ ਜੋੜੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਸੀਟਾਂ ਜੋੜੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਅ ਕੇਅਰ ਕੈਂਸਰ ਸੈਂਟਰ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। 2025-26 ਵਿੱਚ 200 ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
- ਸ਼ਹਿਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ, ਗਲੀ-ਮੁਹੱਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਕਰਜ਼ਾ ਸੀਮਾ ਵਧਾ ਕੇ 30,000 ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, 5 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹੁਨਰ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਆਈਆਈਟੀ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। 23 ਆਈਆਈਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ।
ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਕਰੇਗਾ ਮਦਦ
ਭਾਰਤੀ ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ
5 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹੁਨਰ ਕੇਂਦਰ ਹੋਣਗੇ ਸਥਾਪਤ
ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, 5 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹੁਨਰ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਆਈਆਈਟੀ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। 23 ਆਈਆਈਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਵਧੀ ਰਕਮ
ਸ਼ਹਿਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ, ਗਲੀ-ਮੁਹੱਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਕਰਜ਼ਾ ਸੀਮਾ ਵਧਾ ਕੇ 30,000 ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ
ਨਗਰਪਾਲਿਕਾਵਾਂ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਸਨ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।’ ਸਰਕਾਰ 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਰੱਖੇਗੀ। ਇਹ ਰਕਮ ਵਾਅਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਦਾ 25% ਤੱਕ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ।
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਮਿਸ਼ਨ
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ 2047 ਤੱਕ 100 ਗੀਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।’ ਛੋਟੇ ਮਾਡਲ ਰਿਐਕਟਰ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਲਈ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੇ ਬਜਟ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਮਿਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
50 ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ 50 ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਰੁਜ਼ਗਾਰ-ਅਧਾਰਤ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਹੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਘਰੇਲੂ ਠਹਿਰਾਅ, ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੁਦਰਾ ਕਰਜ਼ੇ। ਵੀਜ਼ਾ ਫੀਸ ਵਿੱਚ ਛੋਟ ਦੇ ਨਾਲ ਈਵੀਜ਼ਾ ਦਾ ਹੋਰ ਵਿਸਥਾਰ। ਮੈਡੀਕਲ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਖੋਜ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਲਈ ਬਜਟ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ।
ਮਖਾਨੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਫੌਕਸ
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਮਖਾਨਾ (ਫੌਕਸ ਨਟਸ) ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ, ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਮੁੱਲ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਮਖਾਨਾ ਬੋਰਡ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਖ਼ਜਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ’ ਇਹ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਖਾਸ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਮਖਾਨਾ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ, ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਮੁੱਲ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਖਾਨਾ ਬੋਰਡ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ FPOs ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ
ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਬਿੱਲ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਆਵੇਗਾ। ਆਮਦਨ ਕਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਮਦਨ ਕਰ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦਾ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਉਡਾਣ-ਖੇਤਰ ਕੈਨਕਟਿਵਿਟੀ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ
1.5 ਕਰੋੜ ਮੱਧਵਰਗੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ‘ਚ ਸਮਰੱਥ
ਸਕੀਮ ਨੇ 88 ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ
ਯੋਜਨਾ ਨੇ 619 ਰੂਟਾਂ ਨੂੰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਬਣਾਇਆ
ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਛੋਟੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ
ਬਿਹਾਰ ‘ਚ ਗ੍ਰੀਨਫੀਲਡ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ
ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਸਸਤੀਆਂ
ਖਜਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 36 ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਮੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ
ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ 2025-26 ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਖ਼ਜਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਸਿਖਲਾਈ ਸਰੋਤਾਂ ਤੱਕ ਬਿਹਤਰ ਪਹੁੰਚ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਕੈਂਸਰ ਡੇਅ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ
ਖ਼ਜਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੇ 3 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਡੇਅ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ। 200 ਅਜਿਹੇ ਕੇਂਦਰ 2025-26 ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
ਬਜਟ ’ਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ
- ਮੋਬਾਈਲ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਚਮੜੇ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਹੋਵੇਗਾ ਸਸਤਾ
- ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਰਕਨ ਹੋਣਗੇ ਸਸਤੇ
- LED, LCD ਟੀਵੀ ਦੀ ਸੇਲ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਘਟ ਕੇ 2.5 %
- ਭਾਰਤ ’ਚ ਬਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਸਸਤੇ ਹੋਣਗੇ
7 ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ 7 ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ 8 ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਹੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਸਰਚਾਰਜ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ
ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ 12 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ 2 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 4 ਸਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਸੀਨੀਅਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਟੀਡੀਐਸ ਦੀ ਸੀਮਾ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- 12 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ
- 12 ਲੱਖ ਤੋਂ 16 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ 15% ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ
- 16 ਲੱਖ ਤੋਂ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ 20% ਟੈਕਸ
- 20 ਲੱਖ ਤੋਂ 24 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ 25% ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ
- 24 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ 30% ਟੈਕਸ
