‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਬਿਊਰੋ :- ਅਫਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੈਲਮੰਦ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਫੌਜੀ ਤੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਫੌਜੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਭਯੰਕਰ ਲੜਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲੜਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਅੱਜ 14 ਅਕਤਬੂਰ ਨੂੰ ਇਸ ਹਿੰਸਕ ਯੁੱਧ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਦਿਨ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਫਗਾਨ ਸੈਨਿਕ ਰਣਨੀਤਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਲਸ਼ਕਰ ਗਾਹ ਦੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਅਫਗ਼ਾਨ-ਤਾਲੀਬਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾਲਾਪਾਂ ਠੀਕ ਹੋਈਆਂ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਲੜਾਈ ਛਿੱੜ ਗਈ।
ਅਫਗ਼ਾਨੀ ਫੌਜੀ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨੇਟੋ ਕੇ ਹੈਡ ਅਮਰੀਕੀ ਜਰਨਲ ਸਕੌਟ ਮਿਲਰ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਤੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸਮਝੋਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦਿਆਂ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੀ ਨੀਂਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਭਾਰੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈਲਮੰਦ ਅਤੇ ਨਾਲ ਦੇ ਕਾਂਧਾਰ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਠੱਪ ਰਹੀ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਇੱਥੇ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਵਰ ਸਬਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਈ ਟੈਲੀਕਯਾਮੀਨੇਸ਼ਨ ਨੈਟਵਰਕ ਵੀ ਥੋਪੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ 5,000 ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈਆਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਵਾਂਢੀ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਸ਼ਰਣ ਲੈਣ ਦੀ ਖਬਰ ਵੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਬੀਬੀਸੀ ਸੰਪਾਦਕ ਲੀਜ਼ ਡੂਸਿਟ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਪੜਿਆਂ ‘ਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਸ਼ਕਰ ਗਾਹ ਸਥਿਤ ਆਪਣਾ ਘਰ ਛੱਡਣਾ ਪਇਆ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨ ਦੀ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ ਜਾ ਨਹੀਂ….
ਤਾਲੀਬਾਨ ਦਾ ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤੰਗੀ ਸੰਕਟ- ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਜਿਹੇ ਆਸਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਤੇ ਰਣਨੀਤਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮਦ ਹੈਲਮੰਦ ਇਲਾਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੈਨਿਕ ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵਿਚਾਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗ਼ਾਨੀ ਨੇ ਕੁੱਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸਮਝੋਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਰੰਤੂ ਹੁਣ ਇਕ ਤਾਲਿਬਨ ਦੇ ਹਮਲੇ ਜਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਤੌਫ ਅਮਰੀਕਿਆ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਅਸੀਂ ਜਾਰੀ ਵੀ ਹਾਂ. ਇਹ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਵੋਹੱਤ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਲੜਾਈ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹਿੰਸਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.
ਇਹ ਸਭ ਵਿਚਾਲੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਐਕਸ਼ਨ ਸ਼ਾਂਤਵਰਤਾ ਦੀ ਕੀਮਤ ਖਰਚਿਆਂ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਫਗ਼ਾਨ-ਤਾਲੀਬਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੇ ਤਾਲੀਬਾਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਕਾ ਸਮਝੋਤਾ
ਤਾਲੀਬਾਨ ਦਾ ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁੱਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਵਾਲੇ ਅਮਨ ਦੀ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸਹੀ ਆਸ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ 18 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਖੂਨਖਰਾਬੇ ਤੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ‘ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲੀ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ’ ਕੀਤੀ।
ਇਸ ਸਿਖਿਆ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅੰਤਰੀਕਾ ਤੇ ਨੇਟੋ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ 14 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਫਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸੈਨਿਕ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਲੈਣਗੇ ਹਨ।
ਸਮਝੋਤੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਤਾਲੀਬਾਨ ਤੁਹਾਡੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਕਾਈਦਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚਰਮਪੰਥੀ ਸਮੂਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਧਰ, ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਦੇਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਖੀਰਕਾਰ ਕਤਰ ਵਿੱਚ ਅਫਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ-ਤਾਲੀਬਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀਵਰਤਾ ਦੀ ਘਟਨਾ ਹੋਈ।
ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਾਂਤੀਵਰਤਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਘਿਰੇ ਅਫਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਦੀ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰੰਤੂ ਹੁਣ ਹੈਲਮੰਦ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
