ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਖਰੀਦੇਗਾ। ਦਰਾਮਦ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ “ਦੋਸਤ” ਕਿਹਾ, “ਮੋਦੀ ਮੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹਨ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਚੀਨ ਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਰੂਸ ਉੱਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦਬਾਅ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ। ਅਗਸਤ 2025 ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਉੱਤੇ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਲਈ 25% ਵਾਧੂ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁੱਲ ਟੈਰਿਫ 50% ਹੋ ਗਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ 7 ਅਗਸਤ ਨੂੰ 25% ਪਰਸਪਰ ਟੈਰਿਫ ਅਤੇ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਪ੍ਰੈਸ ਸਕੱਤਰ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਲੇਵਿਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਰੂਸ ਨੂੰ ਯੁੱਦਧ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਖਰੀਦ ਰੂਸ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਊਰਜਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਹਿੱਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਫੈਸਲੇ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੂਸ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਔਸਤਨ 1.67 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਤੇਲ ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ ਤੇਲ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦਾ 37% ਹੈ। ਸੈਪਟੈਂਬਰ ਵਿੱਚ ਇਹ 1.62 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਸੀ।
ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਖਰੀਦ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। 2021 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਿਰਫ 0.2% ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਰਪ ਨੇ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਰੂਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਤੇਲ ਏਸ਼ੀਆ ਵੱਲ ਮੋੜਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਸਤੇ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਊਰਜਾ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਅਪਣਾਇਆ। 2025 ਤੱਕ ਰੂਸ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਖਰੀਦ ਭਾਰਤ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਤਣਾਅ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
