ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਦਰਜੇ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਸੋਨਮ ਵਾਂਗਚੁਕ ਨਾਲ ਹੋਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਰੂਪ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਾਰਗਿਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਅਲਾਇੰਸ (ਕੇਡੀਏ) ਅਤੇ ਲੇਹ ਐਪੈਕਸ ਬਾਡੀ (ਐਲਏਬੀ) ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਆਮ ਨਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਉੱਚ-ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਕਮੇਟੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਐਲਏਬੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਥੁਪਸਟਨ ਛੇਵਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਡਰ, ਸੋਗ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਪਸਰ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲ ਹੋਣ ਤੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
24 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਐਲਏਬੀ ਵੱਲੋਂ ਬੁਲਾਏ ਬੰਦ ਦੌਰਾਨ ਲੇਹ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਅਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗਵਾਈਆਂ। ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਵੰਜਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਲਹਿਰ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬਣੇ ਵਾਂਗਚੁਕ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨੂੰਨ (ਐਨਐਸਏ) ਅਧੀਨ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕੇ ਜੋਧਪੁਰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰਾਜ ਦਰਜਾ ਅਤੇ ਛੇਠੀਆਂ ਸੂਚੀ ਅਧੀਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 20 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਐਲਏਬੀ ਅਤੇ ਕੇਡੀਏ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲ ਗਈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਲੇਹ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਕਰਫਿਊ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਚਾਰ ਘੰਟਿਆਂ ਅਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੈਲਾਨੀ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਹੋਟਲਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹਨ ਅਤੇ ਘੁੰਮਣ-ਫਿਰਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕ ਰਹੇ।
ਬੰਦ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮੁਅੱਤਲ ਮੋਬਾਈਲ ਇੰਟਰਨੈਟ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਐਲਏਬੀ-ਕੇਡੀਏ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਪਰ ਐਲਏਬੀ ਨੇ 6 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਬੰਦ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਨਿਆਂਇਕ ਜਾਂਚ ਨਾਲ ਵਾਂਗਚੁਕ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਣਾਅ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
