‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਟੀਵੀ ਬਿਊਰੋ (ਜਗਜੀਵਨ ਮੀਤ):- ਕੋਰੋਨਾ ਮਾਂਹਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੀਡਰਾ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਹੋਰ ਹੀ ਖੁਲਾਸੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਮੌਜੂਦਾ ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਲੀਡਰ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਲਾਗ ਨਾਲ ਨਿਪਟਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹਲਕੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤੇ ਨਤੀਜੇ ਮਾਰੂ ਸਾਬਿਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਾਰੇ ਹੀ ਲੀਡਰਾਂ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਜਿਹੇ ਫੈਸਲੇ ਜਰੂਰ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੱਈਏ ਕਿ TIMES OF INDIA ਨੇ ਇਹ ਲੇਖ ਕ੍ਰਿਏਟਿਵ ਕਾਮਨਜ਼ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
1 ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ….
ਭਾਰਤ ਇਸ ਆਲਮੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਮਈ 2021 ਤੱਕ ਹਰ ਰੋਜ਼ 400,000 ਨਵੇਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਭਿਆਨਕ ਦਹਿਸ਼ਤ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿਚ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਨਾ ਤਾਂ ਆਕਸੀਜਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਰੀਮਡੇਸਿਵਾਇਰ ਵਰਗੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ। ਬਿਮਾਰ ਲੋਕ ਕਲੀਨਿਕਾਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਮੁੜੇ ਹਨ, ਕਲੀਨਕ ਮੁਫਤ ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੁਖਾਂਤ ਲਈ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ: PM ਮੋਦੀ
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਜਨਵਰੀ 2021 ਵਿੱਚ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਫੋਰਮ ‘ਤੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਇੱਕ “ਅੰਤ” ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ -19 ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧ ਫੁੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਤਿਆਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਘਾਤਕ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਛੂਤ ਵਾਲਾ ਕੋਵਿਡ -19 ਵੇਰੀਐਂਟ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ।
ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਅਪਰੈਲ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਹਰਲੇ ਇਲਾਕਿਆ ਵਿੱਚ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਚੋਣ ਰੈਲੀਆਂ ਕੱਢੀਆਂ। ਕੁਝ ਹਾਜ਼ਿਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕ ਪਾਏ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੁਣ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹੀ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਹੈ।
2. ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਜੈਅਰ ਬੋਲਸੋਨਾਰੋ…
ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੈਅਰ ਬੋਲਸੋਨਾਰੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਅਸਫਲ ਹੋਏ ਹਨ, ਸਗੋ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ “ਛੋਟਾ ਫਲੂ” ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਸੰਕਟ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਦਿਤਾ ਹੈ।
ਬੋਲਸੋਨਾਰੋ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਮਾਮਲਿਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲੀਨਿਕਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ, ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਖੁਲਾਸੇ ਅਤੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਿਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਲਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਬੋਲਸੋਨਾਰੋ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸੰਕਟ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਬਹਿਸ ਘੜਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਆਰਥਿਕ ਤਬਾਹੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਦੂਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਝੂਠੀ ਦੁਚਿੱਤੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀਆਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਸੰਕਟ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਕਦੇ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਲਈ ਹੈ।
ਦਸੰਬਰ ਵਿਚ, ਬੋਲਸੋਨਾਰੋ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਲਗਵਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਗਰਮੱਛ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ।
3. ਬੇਲਾਰੂਸ ਦਾ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਲੁਕਾਸੈਂਕੋ…
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਨੂੰ ਦੁਖਦਾਈ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਸਫਲ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸੀਂ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਲੀਡਰ ਉਹ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਣਮਿੱਥੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਪੂਰਨ ਇਨਕਾਰਵਾਦ ਵਾਲਾ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ।
ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਲੀਡਰ ਐਲਗਜ਼ੈਡਰ ਲੁਕਾਸੈਂਕੋ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੀ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਲੁਕਾਸੈਂਕੋ ਨੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਉਪਾਅ ਲਾਗੂ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਸਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵੋਡਕਾ ਪੀਣ, ਸੌਨਾ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਸਨੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਅਸਫਲ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਾਸਕ ਦੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ।
4. ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ…
ਟਰੰਪ ਹੁਣ ਮੌਜੂਦਾ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਰ ਲੋਕ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੁੰਢਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਇਨਕਾਰ, ਮਾਸਕ ਨਾ ਪਾਉਣਾ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਾਲੇ ਗੋਰੇ ਰੰਗਾਂ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਫਰੀਕੀ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਲੈਟਿਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਸਿਰਫ 31 ਫੀਸਦ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਕੋਵਿਡ -19 ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 55 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅਮਰੀਕੀ 3.5 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਤੋਂ 2.4 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
ਟਰੰਪ ਦਾ ਕੋਵੀਡ -19 ਲਈ ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਦੋਸ਼, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ “ਕੁੰਗ ਫਲੂ” ਕਹਿਣ ਵਰਗੇ ਨਸਲੀ ਹਿੱਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਅਤੇ ਪੈਸੀਫਿਕ ਟਾਪੂਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੁਰੰਤ ਦੁਗਣਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਟੀਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਪਰੰਤੂ ਉਸਨੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਰੋਧੀ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਰਾਹੀਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੇ ਰਾਹ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
5. ਆਂਡਰੇਸ ਮੈਨੂਅਲ ਲਾਪੇਜ਼ ਓਬਰਾਡੋਰ, ਮੈਕਸੀਕੋ
ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ 9.2% ਮਰੀਜ਼ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ 617,000 ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਆਂਡਰੇਸ ਮੈਨੂਅਲ ਲੋਪੇਜ਼ ਓਬਰਾਡੋਰ ਨੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਸਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਸੱਦੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ 23 ਮਾਰਚ, 2020 ਨੂੰ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਪੈ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰੈਲੀਆਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਸਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਏ ਆਰਥਿਕ ਸਦਮੇ ਨੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਾਲਾਤ ਮਾੜੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਮੈਕਸੀਕੋ ਦਸੰਬਰ 2020 ਵਿਚ ਦੁਬਾਰਾ ਰੂਪ ਵਿਚ ਬੰਦ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਮਾਸਕ ਵਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਚੀਜਾਂ ਸੁਧਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਰਾਹ ਹਾਲੇ ਹੋਰ ਲੰਬੀ ਹੈ।