ਮਨੁੱਖ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਵੱਸਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਜੀਵਨ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖਜਾਤੀ ਚੰਦਰਮਾ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਬਸਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਨਵੀਂਆਂ ਵਿਗਿਆਨਕ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦਾ ਆਕਾਸ਼ੀ ਸਾਥੀ, ਚੰਦਰਮਾ, ਕਈ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸੌ ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, 25 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪਲੈਨੇਟਰੀ ਸਾਇੰਸ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਆਪਣੇ ਕੋਰ ਦੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਠੰਢਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ 150 ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੁੰਗੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ, ਸਮਿਥਸੋਨਿਅਨ, ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਅਤੇ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਯਤਨ ਨੇ ਸਬੂਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਹਨ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਕੁਚਨ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸੁੰਗੜਨ ਨੂੰ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੀਆਂ ਝੁਰੜੀਆਂ ਸੌਗੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਸੁੰਗੜਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਭੁਰਭੁਰਾ ਸਤਹ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਧੱਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੁਕਸ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨੁਕਸ, ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ।
ਖੋਜ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣ-ਧਰੁਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨੁਕਸ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਪੋਲੋ ਸੀਸਮੋਮੀਟਰ ਦੁਆਰਾ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਚੰਦਰ ਭੂਚਾਲ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੰਪਿਉਟਰ ਮਾਡਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਤਹ ਸਥਿਰਤਾ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਚੰਦਰ ਦੇ ਲੈਂਡਸਲਾਈਡ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰ ਐਂਡ ਸਪੇਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਮਰੀਟਸ ਥਾਮਸ ਆਰ. ਵਾਟਰਸ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ, ” ਚੰਦ ਉੱਤੇ ਸਥਾਈ ਆਉਟਪੋਸਟ ਦੇ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਯੰਗ ਥ੍ਰਸਟ ਫਾਲਟ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਵੰਡ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਗਲੋਬਲ ਸੰਕੁਚਨ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਥਰਸਟ ਫਾਲਟਸ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।”
