ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਿਸ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੀ ਆਮਦਨ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਅੱਜ ਦੀ ਖਬਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਇਸ ਕਾਰੋਬਾਰ ਰਾਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੀ ਆਮਦਨ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਨਕਦੀ ਫਸਲਾਂ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਆਮ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਡੀਜ਼ਲ ਪਲਾਂਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਇਓਡੀਜ਼ਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਛੱਡ ਕੇ ਨਕਦੀ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵੱਲ ਮੁੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਡੀਜ਼ਲ ਪਲਾਂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ। ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਅਮੀਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਜੈਟਰੋਫਾ (Jatropha) ਜਾਂ ਰਤਨਜੋਤ (Ratanjot) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਆਮ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਡੀਜ਼ਲ ਪਲਾਂਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਇਓਡੀਜ਼ਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਾਲ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਬੰਜਰ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੇ ਬੀਜ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹਲ ਵਾਹੁਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ। ਦੇਖਭਾਲ ਸਿਰਫ 4 ਤੋਂ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੌਦਾ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਬੀਜ ਦੇਵੇਗਾ।
ਜੈਟਰੋਫਾ ਇੱਕ ਝਾੜੀ ਵਾਲਾ ਪੌਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਰਧ-ਸੁੱਕੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੌਦੇ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ 25 ਤੋਂ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੇਲ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਡੀਜ਼ਲ ਵਾਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਾਰਾਂ ਆਦਿ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਬਚੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਦਾਬਹਾਰ ਝਾੜੀ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਜੈਟਰੋਫਾ ਦਾ ਪੌਦਾ ਸਿੱਧਾ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦੀ ਨਰਸਰੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਸ ਦੇ ਪੌਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੀਜਣ ਨਾਲ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫਸਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੈਟਰੋਫਾ ਪਲਾਂਟਾਂ ਤੋਂ ਡੀਜ਼ਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਹੁਤ ਸਰਲ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਟਰੋਫਾ ਪੌਦੇ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੋਂ ਇਸਦਾ ਤੇਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਰ੍ਹੋਂ ਤੋਂ ਤੇਲ ਕੱਢਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ।
ਡੀਜ਼ਲ-ਪੈਟਰੋਲ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ ਇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੈਕਟੇਅਰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 8 ਤੋਂ 10 ਕੁਇੰਟਲ ਬੀਜ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ 12 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਬੀਜ ਖਰੀਦਦੀ ਹੈ।
ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਇਹ 1800 ਤੋਂ 2500 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਰਵਾਇਤੀ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬੰਪਰ ਆਮਦਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
