ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਲਗਾਤਾਰ 8ਵਾਂ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26 ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ( Budget 2025) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਅਹਿਮ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਮੱਧ ਵਰਗ ਲਈ 13 ਐਲਾਨ
- ਹੁਣ 12 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤਨਖਾਹਦਾਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਟੈਕਸ ਸੀਮਾ 12.75 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕਟੌਤੀ 75 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹੈ।
- ਸੀਨੀਅਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਦੁੱਗਣੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਟੀਡੀਐਸ ਦੀ ਸੀਮਾ ਵਧਾ ਕੇ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
- ਤੁਸੀਂ 4 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਆਈ.ਟੀ.ਆਰ. ਫਾਈਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
- ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਟੀਡੀਐਸ ਛੋਟ ਵਧਾ ਕੇ 6 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਅਤੇ ਈ-ਕਾਰਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਈਵੀ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀਆਂ ਲਿਥੀਅਮ ਆਇਨ ਬੈਟਰੀਆਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
- LED-LCD ਟੀਵੀ ਸਸਤੇ ਹੋਣਗੇ। ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਘਟਾ ਕੇ 2.5% ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇੱਕ ਅਰਬਨ ਚੈਲੇਂਜ ਫੰਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਇੱਕ ਲੱਖ ਅਧੂਰੇ ਘਰ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ, 2025 ਵਿੱਚ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਨਵੇਂ ਘਰ ਸੌਂਪੇ ਜਾਣਗੇ।
- ਹਰ ਘਰ ਨੂੰ ਟੂਟੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ 2028 ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਔਰਤਾਂ ਲਈ 2 ਐਲਾਨ
- ਐੱਸਸੀ-ਐੱਸਟੀ ਦੀਆਂ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਜ਼ਾ ਯੋਜਨਾ।
- ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉੱਦਮੀ ਬਣਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 2 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਟਰਮ ਲੋਨ ਮਿਲੇਗਾ।
ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ 6 ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ
- ਸੀਨੀਅਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਦੁੱਗਣੀ ਕਰਕੇ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਗਈ।
- 36 ਜੀਵਨ ਰੱਖਿਅਕ ਦਵਾਈਆਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੈਕਸ ਮੁਕਤ ਹਨ।
- ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 200 ਡੇ-ਕੇਅਰ ਕੈਂਸਰ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
- ਡਾਕਟਰੀ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- 6 ਜੀਵਨ ਰੱਖਿਅਕ ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 5% ਘਟਾਈ ਗਈ।
- 13 ਮਰੀਜ਼ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਮੁੱਢਲੀ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ 11 ਐਲਾਨ
- ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ (ਕੇਸੀਸੀ) ਦੀ ਸੀਮਾ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਧਨ-ਧੰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। 100 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਲਈ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ।
- ਸਮੁੰਦਰੀ ਉਤਪਾਦ ਸਸਤੇ ਹੋਣਗੇ, ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 30% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 5% ਕੀਤੀ ਗਈ।
- ਅੰਡੇਮਾਨ, ਨਿਕੋਬਾਰ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਮਖਾਨਾ ਬੋਰਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਪੱਛਮੀ ਕੋਸੀ ਨਹਿਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮਿਥਿਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ। 50 ਹਜ਼ਾਰ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਦਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮਨਿਰਭਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ 6 ਸਾਲਾ ਮਿਸ਼ਨ।
- ਪੇਂਡੂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਪੇਮੈਂਟ ਬੈਂਕ ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਕਪਾਹ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ 5 ਸਾਲਾ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ। ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰੋ।
- ਅਸਾਮ ਦੇ ਨਾਮਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਯੂਰੀਆ ਪਲਾਂਟ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ 11 ਐਲਾਨ
- ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਲਈ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਫੰਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
- 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਨਾਲ 3 ਏਆਈ (ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
- ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ 75 ਹਜ਼ਾਰ ਸੀਟਾਂ ਵਧ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਦੇਸ਼ ਦੇ 23 ਆਈਆਈਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ 6500 ਸੀਟਾਂ ਵਧਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਸੀਟਾਂ ਵਧਣਗੀਆਂ।
- ਪੀਐਮ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਤਹਿਤ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਨਵੀਆਂ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਭਾਰਤ ਮਿਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, 1 ਕਰੋੜ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਪਟਨਾ ਆਈਆਈਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋਸਟਲ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਧਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
- ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ, ਮੇਕ ਫਾਰ ਵਰਲਡ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ।
- ਹੁਨਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ 5 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
- ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨਾਲ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ।
ਵਪਾਰੀਆਂ ਲਈ 10 ਐਲਾਨ
- MSME ਲਈ ਕਰਜ਼ਾ ਗਰੰਟੀ ਸੀਮਾ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 10 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਸਰਚਾਰਜ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ।
- 7 ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 8 ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਹੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।
- ਗਲੋਬਲ ਸਮਰੱਥਾ ਕੇਂਦਰ ਟੀਅਰ-2 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
- ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਖਿਡੌਣਿਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਨਵੀਂ ਚਮੜਾ ਯੋਜਨਾ 22 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ।
- ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਵ੍ ਫੂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਸੂਖਮ ਉੱਦਮਾਂ ਲਈ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸੀਮਾ ਵਾਲੇ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
- ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
- ਸ਼ਹਿਰੀ ਗਲੀ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਕਰਜ਼ਾ ਸੀਮਾ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ।
36 ਜੀਵਨ ਰੱਖਿਅਕ ਦਵਾਈਆਂ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਸਸਤੇ ਹੋਣਗੇ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਸਸਤੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਅਗਲੇ 3 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਡੇਅ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਅਗਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ 200 ਅਜਿਹੇ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਧਿਆਨ ਬਿਹਾਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਲਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਫੂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਆਈਆਈਟੀ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਖਾਨਾ ਬੋਰਡ ਅਤੇ 3 ਨਵੇਂ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਵੀ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।