ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 31 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ 1 ਅਗਸਤ ਤੋਂ 25% ਟੈਰਿਫ ਅਤੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਤੇ ਹਥਿਆਰ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵਾਧੂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਅਧੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮਿਲ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ “ਵਿਸ਼ਾਲ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰਾਂ” ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਗੇ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਟਰੂਥ ਸੋਸ਼ਲ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੌਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਗੇ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਕੀ ਪਤਾ, ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਤੇਲ ਵੇਚੇ!” ਇਹ ਐਲਾਨ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਵਪਾਰਕ ਘਾਟੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰੂਸ ਨਾਲ ਤੇਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਆਇਆ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਵਪਾਰਕ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ “ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ” ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬ੍ਰਿਕਸ (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਰੂਸ, ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ) ਸਦੱਸਤਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਰੋਧੀ ਮੰਨਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਟੈਰਿਫ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਹਿਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਟਰੰਪ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੌਦਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਵਧਾਵੇਗਾ। ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਊਰਜਾ, ਖਣਿਜ, ਆਈਟੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਪਟੋਕਰੰਸੀ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਏਗੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੌਦਾ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਜੋੜਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਦੇਸ਼ ਇਸ ਵੇਲੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਤੇਲ ਦਰਾਮਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
2024 ਦੀ ਇੱਕ ਸੀਸਮਿਕ ਸਰਵੇਖਣ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਸੰਭਾਵੀ ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਇਹ ਅਜੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਐਲਾਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ “ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦੇਣ ਵਾਲਾ” ਦੇਸ਼ ਕਹਿ ਕੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦਿੱਤੀ।