- ਅਮੀਨੇ ਅਬੂ ਕੈਰੇਚ ਦੀ “ਸੀਰੀਆ ਲਈ ਵਿਰਲਾਪ” ਕਵਿਤਾ ਨੇ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦਾ ਬੈਟਜੈਮਨ ਕਵਿਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ
- ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦਾ ਬਾਲ ਮਨਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਉਤਾਰਿਆ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ
‘ਦ ਖ਼ਾਲਸ ਬਿਊਰੋ (ਜਗਜੀਵਨ ਮੀਤ):-ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਇਕ ਜਵਾਨ ਔਰਤ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕਵਿਤਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਅਮੀਨੇ ਅਬੂ ਕੈਰੇਚ ਦੀ ਕਵਿਤਾ “ਸੀਰੀਆ ਲਈ ਵਿਰਲਾਪ” ਨੇ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦਾ ਬੈਟਜੈਮਨ ਕਵਿਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਦਮੇ ਨੂੰ ਫੋਕਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਇਹ ਕਵਿੱਤਰੀ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿਚ ਯੁੱਧ ਦੇ 10 ਵਰ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੀ ਯੂ ਐਨ ਨਿਊਜ਼ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਕਵਿੱਤਰੀ ਬਣ ਗਈ।
ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਦਰਾਇਆ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਪਰ 2012 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ। ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੇਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਭਰੇ ਦਿਨ ਸਨ।
ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਿਰ ਉਹ ਮਿਸਰ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਲੱਗੇ, ਜਿੱਥੇ ਜਮਾਤ ਵਿਚ 90 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਨ। ਇਹ ਕੋਈ ਵਧੀਆ ਤਜਰਬਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਕੂਲ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਕਲਾਸ ਵਿਚ ਸਿਰਫ 20-30 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਨ.
ਕਵਿਤਾ ਨਾਲ ਉਦਾਸੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਇੱਕ ਲਾਲਸਾ ਅਤੇ ਪੀੜਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਬਦਲੀ ਹੋਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2016 ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਆਈ ਅਤੇ ਘਰ ਤੋਂ ਹੋਰ ਦੂਰ ਰਹਿ ਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਸਕੂਲ ਗਈ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ-ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਕਾਰਣ ਦੁੱਖ ਸਹਿਣ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਸੀ।
ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਸਕੂਲ ਵਿਚ, ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਸਾਡੀ ਉਦਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲੇ। ਇਹ ਸਕੂਲ ਹੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਲਿਖੋ, ਜੋ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਚੰਗਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬੁਰਾ, ਬੱਸ ਇਸਨੂੰ ਕਾਗਜ਼ ‘ਤੇ ਉਤਾਰ ਦਿਓ। ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਇਹੀ ਚਾਹਿਆ ਕਿ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਾਇਮ ਰਹੇ। ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿਚ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮੇਰੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।
ਲਗਭਗ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਬੈਟਜੈਮਨ ਕਵਿਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।
ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਸਿਰਫ ਇਸਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਮੇਰੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਅਟਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਛੱਡਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿਵੇਂ ਉਲਟ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਬਾਹਰ ਕੀ ਕੁੱਝ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕਵਿਤਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਜਿੱਤਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਵਰਣਨਯੋਗ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਇਕੱਲੀ ਮੇਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੱਸ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਲਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕਲਾਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਦੇ ਮੇਰੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ।
ਮੈਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦੀ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯਾਦਾਂ ਦਾ ਦਰਦ ਯਾਦ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿਹੜੇ ਅਜੇ ਵੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹਾਂਗੀ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਯੋਗ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਲਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਹਥਿਆਰ ਹੈ।